13°
Bu sayımızda çoğunuzun isim olarak bildiği ya da çevresinden aşina olduğu bir hastalık olan Parkinson’a değineceğim.
Parkinson, beyinde dopamin adı verilen kimyasal maddenin üretiminden sorumlu hücrelerin yıkımı ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Dopamin beyindeki sinir hücreleri arası bilgi iletimini sağlayan, hareketten sorumlu kimyasal bir maddedir. Akıcı ve koordineli hareketten sorumlu olan dopaminin sentezlenmesi ve salınımında problem olması sonucu Parkinson bulguları ortaya çıkar. Parkinson kronik ve ilerleyici bir nörolojik hastalıktır.
Parkinson belirtileri şöyledir: Titreme, hareketlerde yavaşlık, denge-koordinasyon problemleri, konuşmada güçlük ve kısık sesle konuşma, donuk yüz ifadesi, kabızlık, uyku bozuklukları, yutma ve çiğneme problemleri, idrar problemleri, koku duyusunun azalması en belirgin bulgularıdır.
Parkinson hastaları genelde hareketi başlatmada zorluk çekerler veya başladıkları hareketi sonlandıramazlar. Yürümede düşme korkusundan dolayı gövdeleri öne eğik ve küçük, hızlı adımlar atarlar. Depresyon ve düşünme güçlüğü de Parkinson’un etkileri arasındadır. Genellikle ilk olarak yazı yazma, düğme ilikleme gibi aktiviteler sırasında fark edi-lir. Bu belirtiler tek taraflı başlayıp zamanla vücudun diğer kısımlarına yayılabilir. Başta hafif olan bu belirtiler kişinin etkilenim derecesine göre zamanla şiddetlenebilir.
50 yaş ve üzerinde sık görülür. Sebebi tam olarak bilinmese de genetik ve çevresel faktörler etkilidir. Parkinson’u test etmek için spesifik bir test yoktur.
Hastalık ilerledikçe günlük yaşamı çok fazla etkilemektedir. Tedavisinde ilk olarak dopamin salgılanmasını artırmak amacı ile dopamin takviyesi yapılır. Tedavide ki esas amaç kişinin günlük aktivitelerinde aktif ve bağımsız olmasını sağlamaktır. Parkinson’un kronik bir hastalık olduğunu kabul edip ilk aşamadan itibaren fizik tedavi uygulamalarına başlanıp düzenli devam edilmesi gerekmektedir. Fizyoterapi prog- ramında şunlar yer almaktadır:
– Denge – koordinasyon egzersizleri,
– Donuk yüz ifadesi için mimik egzersizleri,
– Konuşma güçlüğü için dil terapisi,
– Postür (vücut duruşu) egzersizleri,
– Solunum egzersizleri
– Kuvvetlendirme egzersizleri
Bu uygulamalarla hem hastalığın ilerlemesi yavaşlar hem de kişi günlük yaşamda daha aktif hale gelir.
Sağlıkla kalın…
